اگرچه از افتتاح منطقه آزاد تجاری صنعتی چابهار چیزی در حدود ۲۷ سال می‌گذرد اما این تنها بندر اقیانوسی ایران تا همین چندی پیش آن‌گونه که باید مسیر توسعه را نمی‌پیمود؛ اما چند سالی است که با توجه ویژه دولت و دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و حمایت‌های ویژه رهبر انقلاب از توسعه سواحل مکران که این منطقه در آنجا واقع‌شده است، توسعه منطقه آزاد چابهار سرعت روزافزونی به خود گرفته و تصویر منطقه آزاد امروزی با سال‌های پیشین تفاوت بسیار کرده است.
در راستای همین روند رو به توسعه چابهار، سازمان منطقه آزاد چابهار اخیراً میزبان هیئتی بلندپایه متشکل از مرتضی بانک دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی کشور و معاونین وی به همراه مدیران عامل دیگر مناطق آزاد کشور و برخی معاونانشان بود. این مقامات مسئول در سفر به چابهار ضمن شرکت در جلسه دبیرخانه شورای عالی امور مناطق آزاد تجاری صنعتی و ویژه اقتصادی در محل ساختمان سازمان منطقه آزاد چابهار، پروژه‌های رنگارنگی از طرح‌های انجام پذیرفته در این منطقه را افتتاح و از برخی پروژه‌های در دست انجام در چابهار بازدید کردند، پروژه‌هایی که امروز ویترین منطقه آزاد چابهار را تشکیل می‌دهند و نشان از حرکت رو به رشد توسعه در چابهارِ همیشه‌بهار است.
منطقه آزاد چابهار در مسیر توسعه
کارشناسان بسیاری پتانسیل‌های خیره‌کننده منطقه آزاد چابهار را برای تبدیل‌شدن این منطقه به یک قطب ویژه اقتصادی نه‌تنها در پهنه جنوب شرق جغرافیای وسیع ایران بلکه در سطح ملی می‌دانند و بازدید از کارهای انجام‌گرفته در این منطقه و آنچه در حال انجام است به‌خوبی گویای وسعت، اهمیت و سرعت قابل‌توجه انجام پروژه‌های گوناگون توسعه‌ای در این پهنه ژئو استراتژیک ایران در دهانه اقیانوس آرام است، پروژه‌هایی که از توسعه ظرفیت‌های حمل‌ونقل و ترانزیت در منطقه تا افزایش توان گردشگری چابهار در کنار توسعه زیرساخت‌های در منطقه را هدف قرار داده و در کنار این‌همه آنچه بسیار ارزشمند می‌نماید توجه به انجام مسئولیت اجتماعی در قالب پروژه‌هایی است که توسعه همگون جامعه محلی را نیز در کنار توسعه اقتصادی در نظر دارد.
در ادامه مروری بر آخرین اقدامات انجام‌شده توسط سازمان منطقه آزاد چابهار و تأثیر آن‌ها خواهیم داشت، دستاوردهایی که بخشی از آن‌ها مورد بهره‌برداری قرار گرفته و بخشی نیز در آینده نزدیک با اتمام خود تصویر جدیدی از توسعه چابهار را نمایان خواهد کرد و نشان می دهد منطقه آزاد چابهار در مسیر توسعه قرار گرفته است.
بهسازی فرودگاه کنارک، ترمیم چهره سفر هوایی به چابهار
موضوع دسترسی‌ها به منطقه آزاد چابهار و ضعف‌های عدیده در این حوزه مدت‌های مدیدی است که موضوع بحث کارشناسان و مسئولان گوناگون بوده است و اقدامات بسیاری برای پوشش این نقیصه در جریان است که به سبب نبود فرودگاه درخور در منطقه از آن جمله افزایش توان و ظرفیت سفر هوایی به منطقه است و برای این منظور ساخت فرودگاه بین‌المللی چابهار در دستور کار قرار دارد؛ اما این اقدام به سبب زمان‌بر بودن موجب نشد تا تلاش‌ها برای پوشش این نقیصه متوقف بماند و نزدیک‌ترین فرودگاه و تنها فرودگاهی که منطقه آزاد از آن بهره‌مند می‌شود، یعنی فرودگاه کنارک چابهار به سبب نامناسب بودن موردتوجه قرار گرفت و اقدامات لازم برای مناسب‌سازی این فرودگاه توسط منطقه آزاد صورت گرفت.
در آغاز سفر اخیر هیئت بلندپایه متشکل از دبیر و مسئولان مناطق آزاد کشور، مرتضی بانک دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در کنار احمدعلی موهبتی استاندار سیستان و بلوچستان، عبدالرحیم کردی مدیرعامل منطقه آزاد چابهار، عبدالغفور ایران‌نژاد نماینده مردم چابهار، کنارک، نیکشهر و قصرقند در مجلس شورای اسلامی، رحمدل بامری و حمیدالدین یوسفی فرمانداران شهرستان‌های چابهار و کنارک، طرح بهسازی ترمینال فرودگاه بین‌المللی کنارک – چابهار را مورد بهره‌برداری قرار دادند.
کارهای انجام پذیرفته در این فرودگاه که با همت منطقه آزاد چابهار در حدود کمتر از ۶ ماه انجام پذیرفت، عملیات بهسازی و نوسازی ۲۰۰۰ مترمربع از این فرودگاه که سالن ۲۵۰۰ متری و ایجاد یک طبقه اداری، نصب دوربین‌های مداربسته و تسمه‌نقاله استاندارد، نصب درب‌های ورودی و خروجی برقی از آن جمله بود را شامل می‌شد.
همچنین اقدامات انجام پذیرفته در این فرودگاه امکان پذیرش هم‌زمان سه پرواز را فراهم آورد و با توجه به تکمیل چراغ‌های باند، امکان برقراری پرواز در شب هم در این فرودگاه فراهم شد و ظرفیت پروازهای فرودگاه کنارک چابهار را به ۱۰ پرواز در هر شبانه‌روز افزایش داد. تکمیل، بهسازی، مدرن سازی و مجموع کارهای زیربنایی انجام پذیرفته در این فرودگاه، فرودگاه کنارک چابهار را با استانداردهای روز دنیا و سازمان هواپیمایی کشوری مطابقت داد و ابزار لازم برای رفاه حال شهروندان، مسافران و گردشگران چابهار را فراهم آورد.
گفتنی است که بهره‌برداری از طرح بهسازی این فرودگاه به‌شدت مورد استقبال مرتضی بانک، دبیر شورای عالی مناطق آزاد قرار گرفت به‌گونه‌ای که وی در حاشیه این مراسم به خبرنگار اقتصاد۲۴ گفت: «خوشبختانه کار بسیار زیبا و مناسبی دراین‌ارتباط انجام‌شد و امیدواریم که بهره این اقدامات نصیب مردم عزیز چابهار و مسافرین به این منطقه شود. ما در این سفر یکی از اهدافی که در نظر داشتیم افتتاح این ترمینال بود و بنده از نیروی هوایی ارتش و پیمانکار انجام این پروژه تشکر می‌کنم و تشکر ویژه‌ای هم دارم از سازمان منطقه آزاد چابهار که دست به انجام این اقدام ارزشمند زدند.»
ساخت مدرسه در یکی از محروم‌ترین روستاهای کشور ازنظر سرانه فضای آموزشی
بعد از بهره‌برداری از طرح بهسازی فرودگاه کنارک چابهار جلسه دبیر شورایعالی مناطق آزاد، استاندار سیستان و بلوچستان، مدیرعامل منطقه آزاد چابهار و دیگر مدیران مناطق آزاد کشور و مسئولان دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد در محل سازمان منطقه آزاد چابهار برگزار شد و در این جلسه مهم‌ترین عناوین کاری شورای عالی مناطق آزاد و همچنین موارد موضوعه در ارتباط با منطقه آزاد چابهار مورد بحث و بررسی قرار گرفت؛ اما پس‌ازاین جلسه نوبت به افتتاح یکی از مهم‌ترین طرح‌های منطقه آزاد چابهار در راستای عمل به مسئولیت اجتماعی این سازمان رسید و دبیر شورای عالی مناطق آزاد به همراه استاندار سیستان و بلوچستان و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار در کنار دیگر مسئولان برای افتتاح مدرسه ۸ کلاسه راهی روستای کمب در نزدیکی چابهار شدند.
روستای کمب که یکی از روستاهای زیبای اطراف منطقه آزاد چابهار است یکی از توسعه‌نیافته‌ترین روستاهای منطقه نیز به شمار می‌رود و این توسعه‌نیافتگی در حوزه فضای آموزشی یکی از جدی‌ترین ضعف‌های این روستا به شمار می‌رفت. در همین ارتباط بخشدار کمب به خبرنگار اقتصاد۲۴ گفت: «روستای کمب ازلحاظ فضای آموزشی سرانه بسیار پایینی دارد و به نحوی می‌توان گفت که تا پیش از ساخت مدرسه شهید مطهره نارویی توسط سازمان منطقه آزاد چابهار این روستا به سبب جمعیت قابل‌توجهی که دارد یکی از محروم‌ترین‌ها ازلحاظ سرانه فضای آموزشی در کل کشور بود. تا پیش‌ازاین دانش آموزان این منطقه در مدرسه‌ای درس می‌خواندند که فضای بسیار نامناسبی داشت و هیچ امکان استانداردی در آن مدرسه برای تحصیل دانش آموزان وجود نداشت و با ساخت مدرسه ۸ کلاسه توسط سازمان منطقه آزاد چابهار ۸۰۰ دانش‌آموز این روستا خواهند توانست در دو نوبت و در فضای آموزشی مناسب و استاندارد که ۶۵۷ مترمربع مساحت دارد به تحصیل علم بپردازند.»
احمدعلی موهبتی استاندار سیستان و بلوچستان نیز در حاشیه افتتاح این مدرسه نیز به خبرنگار اقتصاد۲۴ گفت: «منطقه آزاد چابهار به بحث انجام مسئولیت اجتماعی خود توجه و اهتمام ویژه دارد و این موضوع هم توسعه سرانه آموزشی در منطقه را با افتتاح این مدرسه موردتوجه قرار داده و پیش‌ازاین اقداماتی توسط منطقه آزاد در حوزه بهداشت و درمان شروع‌شده و به نتایج بسیار خوبی رسیده و حوزه ورزش در کانون توجه سازمان منطقه آزاد چابهار قرار دارد و اقدامات قابل‌توجهی در این زمینه شاهد هستیم که در آینده نزدیک افزایش سرانه فضاهای ورزشی را به همت منطقه آزاد در چابهار شاهد خواهیم بود.»
وی همچنین افزود: «اقدامات منطقه آزاد در حوزه عمل به مسئولیت اجتماعی منحصر به محدوده خود منطقه آزاد نیست و سازمان متولی توجه ویژه‌ای به جغرافیای پیرامونی منطقه آزاد نیز دارد. در رابطه با ساخت مدارس در مجموعه شهرستان چابهار و شهرستان‌های هم‌جوار همچون شهرستان کنارک، منطقه آزاد چابهار بیش از ۱۰۰ کلاس درس ساخته است و این جای تقدیر بسیار دارد.»
مرتضی بانک دبیر شورای عالی مناطق آزاد نیز در حاشیه افتتاح مدرسه روستای کمب گفت: «یکی از وظایف مهم ما در مناطق آزاد عمل به مسئولیت اجتماعی است و بر اساس سندی که در این زمینه سازمان منطقه آزاد چابهار تهیه کرده است، عمل به این مهم با کمک دیگر دستگاه‌ها در حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی، آموزشی و بهداشتی است. یکی از مهم‌ترین وجوه عمل به مسئولیت اجتماعی در منطقه آزاد چابهار موضوع اهتمام به مدرسه‌سازی و توسعه و نوسازی مدارس هست که یکی از نمونه اقدامات این منطقه ساخت مدرسه روستای کمب است. در ادامه نیز تا انتهای امسال ۱۳ مدرسه دیگر نیز توسط سازمان منطقه آزاد چابهار به بهره‌برداری خواهد رسید. در حوزه بهداشت و درمان نیز یک بیمارستان بسیار مجهزی را وزارت بهداشت در دست ساخت دارد که زمین این بیمارستان توسط سازمان منطقه آزاد چابهار در اختیار این وزارتخانه قرار گرفته است.»
افزایش توان آب‌رسانی با ارتقای توان‌های زیرساختی در منطقه
موضوع ضعف‌های زیرساختی در حوزه آب در کنار دیگر ضعف‌های زیرساختی که چابهار سالیان سال است با آن‌ها دست در گریبان است و جدی‌ترین علت عقب ماندن روند توسعه در این منطقه را شامل می‌شود، موضوعی نیست که بتوان به‌سادگی از کنار آن گذشت. در این راستا سازمان منطقه آزاد چابهار توان بسیاری برای پوشش این نقصیه جدی گذاشته است و دو طرح مهم در این حوزه به همت این سازمان انجام پذیرفت و افتتاح آن‌ها در سفر اخیر مسئولان ارشد مناطق آزاد به چابهار در کنار مسئولین منطقه آزاد چابهار صورت گرفت.
یکی از این دو طرح که کلید افتتاح و راه‌اندازی آن توسط مرتضی بانک دبیر شورای عالی مناطق آزاد کشور در سفر به چابهار زده شد پروژه ایستگاه پمپاژ آب و مخازن نگهداری آب ۲۵۰۰ مترمکعبی به همراه خطوط انتقال آب بود. محمد قدسی سرپرست اجرای پروژه ایستگاه پمپاژ آب و مخازن جدید در توضیح دستاوردی که پروژه مذکور برای منطقه چابهار دارد به خبرنگار اقتصاد۲۴ گفت: «این پروژه حدود ۲۵۰۰ خانوار ساکن در منطقه که از ضعف آب‌رسانی در رنج بودند را تحت پوشش قرار می‌دهد و این تعداد خانوار که جمعیتی در حدود ۱۰ هزار نفر را شامل می‌شود در زمینهٔ آب دیگر مشکلی نخواهند داشت. برای انجام این پروژه ۳۷۵۰ متر لوله‌گذاری انجام‌شده و با بهره‌برداری از آن زمین‌هایی که در منطقه تحویل داده‌شده بود و با ضعف جدی ازلحاظ امکانات زیرساختی در حوزه آب مواجه بود دیگر در این زمینه مشکلی نخواهند داشت.»
مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار نیز در توضیح اقدامات انجام‌شده در حوزه آب نیز به خبرنگار اقتصاد۲۴ گفت: «پیش‌ازاین بهره‌برداری‌هایی که در سفر مسئولان مناطق آزاد به چابهار انجام پذیرفت، آب‌رسانی به روستای تیس را انجام دادیم و امروز نیز شاهد بهره‌برداری از پروژه ایستگاه پمپاژ آب و مخازن جدید هستیم و همچنین به‌موازات آن بهره‌برداری از شبکه‌های آب و فاضلاب بخشی از منطقه صورت می‌پذیرد که در طی آن ۱۵ کیلومتر شبکه توزیع آب و ۱۸ کیلومتر شبکه جمع‌آوری فاضلاب افتتاح می‌شود و درمجموع این اقدامات به ۲۰۰ هکتار از اراضی مسکونی و همچنین به سایت ۲۰۰ هکتاری تجاری و مجموعه مهمانسرا آب‌رسانی خواهد شد.»
همچنین در حاشیه این بهره‌برداری‌ها گرشاسب خزائنی معاون فنی و مهندسی سازمان منطقه آزاد چابهار به پروژه مهم جمع‌آوری و هدایت آب‌های سطحی نیز اشاره کرد، پروژه‌ای که در طی آن سیلاب حوضه‌های آب ریز بالادست منطقه آزاد از طریق کانال ساخته‌شده هدایت ایمن و جمع‌آوری می‌شود.
بازدید از پروژه‌های در حال انجام در منطقه آزاد، چراغ فروزان کار در چابهار
در کنار افتتاح و بهره‌برداری پروژه‌های گوناگون در منطقه آزاد توسط دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در سفر به چابهار که شامل هفت طرح با بیش از ۴۰ میلیارد تومان اعتبار بود اما سفر وی و دیگر مدیران عامل مناطق آزاد کشور با بازدید از پروژه‌های در حال انجام در این منطقه نیز همراه شد، پروژه‌هایی که نوید کار مضاعف در منطقه آزاد چابهار و امیدبخش توسعه روزافزون این منطقه در آینده نزدیک است.
ازجمله پروژه‌هایی که توسط این مقامات مسئول به همراه مدیرعامل منطقه آزاد چابهار و مسئولان این منطقه آزاد از آن‌ها بازدید صورت گرفت بازدید از اقدامات انجام‌شده و در حال انجام برای احداث مجموعه عظیم گردشگری لیپار بود، مجموعه‌ای ۳۶ هکتاری که هدف از اجرای آن توسعه زیرساخت‌های گردشگری، جذب گردشگران و اشتغال‌زایی عنوان شده است. بعد از بازدید از مجموعه گردشگری لیپار، بازدید از ساختمان فرهنگی در دست احداث منطقه آزاد چابهار انجام پذیرفت، ساختمانی که با اهداف آموزشی، اطلاع‌رسانی، فرهنگی تجاری و فرهنگی فراغتی سنگ بنای آن گذاشته شده است و مساحت ۹۰۰ متر مربع در دو طبقه با یک هزار متر محوطه‌سازی را در بر می‌گیرد.
همچنین دیگر پروژه‌ای که مورد بازدید قرار گرفت ساختمان اداری مرکزی منطقه آزاد چابهار بود که در دست ساخت است، ساختمانی که قرار است فعالیت‌های سازمان منطقه آزاد را در یکجا متمرکز کند و جایگزین ساختمان‌های چندگانه ستادی عملیاتی این سازمان در منطقه شود. با این کار امید آن می‌رود بعد از افتتاح ساختمان مرکزی که به نظر در نیمه اول سال آینده خواهد بود، شاهد سرعت بخشی و کیفیت‌بخشی به انجام امور اداری و در پی آن سرمایه‌گذاری‌های مرتبط با فعالیت‌های این سازمان و منطقه در آینده نزدیک باشیم.
آخرین پروژه‌ای که در سفر بانک با هیئت همراه در کنار مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار بازدید کوتاهی از آن صورت گرفت نیز بازدید از پروژه احداث استادیوم کریکت در منطقه آزاد چابهار بود که هدف از اجرای آن استفاده از ظرفیت‌های ورزشی در راستای توسعه اقتصاد گردشگری منطقه عنوان شد و بنا بر طرح‌ریزی‌های انجام‌شده برای ساخت این مجموعه عظیم ورزشی، چابهار تا سال ۱۴۰۰ شاهد رونق اقتصاد ورزش و گردشگری ورزشی نیز خواهد بود.
